Reisjournalist Sander Groen verkent voor de Volkskrant om de week een onvermoede bestemming in Nederland. Aflevering 26: Harlingen, het geboortedorp van schrijver Simon Vestdijk
Simon Vestdijk is een van Neerlands grootste schrijvers, met een oeuvre van 52 romans, 57 novelles en korte verhalen, 33 essaybundels, 24 dichtbundels en één toneelstuk. Geboren en getogen is hij in Harlingen, dat in zijn boeken terugkomt als ‘Lahringen’. Het Friese havenstadje aan de Waddenzee is haar beroemdste zoon niet vergeten: vlakbij het geboortehuis in de Voorstraat (alias de ‘Hoofdstraat’) staat een standbeeld, het gemeentemuseum heeft een Vestdijkkamer ingericht, en een audiotour voert literaire toeristen langs zestien plekken uit de boeken en het leven van Vestdijk, zoals de Zuiderhaven (‘Werfgracht’) en de HBS. Wandel mee door het Harlingen van Meneer Visser, Anton Wachter, Ina Damman en hun geestelijk vader.
Geboortehuis
In dit trapgevelhuis in de Voorstraat op nummer 61 werd Simon Vestdijk geboren op 17 oktober 1898, zoals af te lezen valt aan het herinneringsbord aan de zijgevel. Over zijn jeugd in ‘Lahringen’ schreef Vestdijk in 1933 zijn debuutroman, Kind tussen vier vrouwen, die pas in 1972 werd uitgegeven, een jaar na zijn dood.
Station Harlingen
Vestdijk doet weinig moeite om zichzelf, Harlingen en zijn romanpersonages te vermommen; hij geeft ze een andere naam, maar verder komt alles uit het echte leven. Hier op het treinstation van Lahringen (Harlingen) ontmoet Anton Wachter (Simon Vestdijk) zijn grote liefde Ina Damman (Lies Koning).
Grote Kerk
‘Lahringen telt zes kerken, geen enkel bordeel en zeven scheersalons.’ Een van die zes kerken is de Grote Kerk, waar nu om het jaar de Anton Wachterprijs voor het beste schrijversdebuut wordt uitgereikt, en de Ina Dammanprijs aan diegene die de herinnering aan Simon Vestdijk levend houdt.
Anton Wachter
Een standbeeld van Simon Vestdijk staat in Doorn, waar hij het grootste deel van zijn leven woonde. Hier in Harlingen is er wel een beeld van Anton Wachter, hoofdpersonage in de gelijknamige reeks van acht romans. Volgens Vestdijk was de personage voor 90 procent op hemzelf gebaseerd.
Vestdijkkamer
Het chique patriciërshuis van koopman Sjoerd Hannema uit 1744 is sinds 1964 het gemeentemuseum van Harlingen, met aandacht voor voor de geschiedenis, kunst en cultuur van de havenstad. In de Vestdijkkamer zijn onder meer alle eerste drukken uit het omvangrijke oeuvre van de schrijver verzameld, plus parafernalia als Vestdijks doopjurk.
Praktische informatie
Reis
Vanaf NS-station Leeuwarden is het met Arriva nog een klein halfuurtje boemelen naar station Harlingen of eindpunt Harlingen Haven; ns.nl, arriva.nl
Route
Oortjes mee: een gratis audiotour langs 16 Vestdijk-plekken is te vinden in de app Literaire Routes, gratis te downloaden via de App Store en Google Play
Bed
Sociëteit Zeeburg uit Vestdijks romans is Hotel Zeezicht met drie sterren, kamers vanaf 107 euro en een restaurant met terras aan het water; hotelzeezicht.nl
Over twee weken: Stelling Kornwerderzand. Meer onvermoede bestemmingen in Nederland: volkskrant.nl/groenopreis