Nieuwsbrief

Precies twee Caribische eilanden hebben een dubbele nationaliteit. ‘Ons’ Sint Maarten is er een van: half Hollands en verder Frans. Mooie gelegenheid voor een vergelijkend eilandonderzoek.

Sint Maarten, Nederlandse Antillen

Saint Martin, Antilles Françaises

Bevolking 39.000
Oppervlakte 34 km2
Hoofdstad Philipsburg
Bestuur Eilandgebied van de Bovenwindse Eilanden van de Nederlandse Antillen, vanaf eind 2008 een zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden
Bevolking 33.000
Oppervlakte 53 km2
Hoofdstad Marigot
Bestuur Tot 2007 onderdeel van het departement Guadeloupe, nu een overzeese gemeenschap onder rechtstreekse verantwoordelijkheid van Frankrijk

Eerste indruk

Iedere vierkante meter is volgestouwd met resorts, casino’s en winkels, plus een vliegveld en cruisehaven waar dagelijks duizenden toeristen arriveren – op Sint Maarten is het dringen geblazen. Een Caribisch schoolvoorbeeld van een door massatoerisme verpeste droombestemming. Rapportcijfer: toch nog een 6, want de eilandeconomie wil ook wat.
Hier is wél rust en ruimte. Groene bergen met hooguit twee of drie huisjes, glooiende weilanden met tevreden grazende roodbontkoeien, pittoreske baaien met uitgestorven strandjes en in het binnenland is er zelfs nog een flink stuk tropisch regenwoud. Dat is andere koek. Rapportcijfer: een 8.

Identiteit

Het vliegveld is vernoemd naar Princess Juliana, in het hart van de hoofdstad staat de Oranjeschool, geldautomaten geven guldens uit en wie goed zoekt vindt een verroest straatnaambordje in het Nederlands, maar daarmee basta. De Nederlandse identiteit van Sint Maarten is ver te zoeken, erger is dat het ook al niet Caribisch is; dankzij de geografische ligging en de grootste toeristenstroom is het eiland sterk veramerikaniseerd. Cijfer: 4.
Veel Franser dan Saint Martin wordt het in de Cariben niet. De Franse driekleur wappert op het fiere Fort Louis, de straatnaambordjes vermelden Rue de la République, Boulevard de France of Rue du Général de Gaulle, de bevolking is half bleek en half bruin maar iedereen spreekt Frans, Saint Martin hoort bij de EU en betalen doe je met euro’s. Très Français dus en of je daar nou van houdt of niet, het is beter dan de identiteitscrisis bij de buren. Cijfer: 7.

Hoofdstad

Zet op Nederlandse zijde drie stappen in de hoofdstad en je schakelt vanzelf in de winkelmodus. Sint Maarten is een belastingparadijs en de twee enige straten van Philipsburg zijn dan ook lange winkellinten van spotgoedkope drank, sigaretten, elektronica, mode, geurtjes, zonnebrillen en diamanten. De Voorstraat is de Kalverstraat met veel merkspul, de Achterstraat is meer de Nieuwendijk met imitaties van hetzelfde aanbod. Verder valt er weinig te beleven en ’s avonds wordt Philipsburg een tikkeltje onguur. Een 5.
Marigot is bijna het gedroomde koloniale hoofdstadje: Frans met een Creools sausje. Kleurige houten huisjes, ontbijten bij de boulangerie met een café au lait en een pain au chocolat, lunchen aan de waterkant met een bord vol conch, tussendoor bij een straatstalletje een kokosnoot met een rietje en dan shoppen bij Vuitton en Hermès. The best of both worlds. Een 8.

Accommodatie

Pasanggrahan Royal Guesthouse (2pk va. USD 98, www.pasanhotel.com) huist in een voormalig gouverneurspaleis uit 1707, dat ook dienstdeed als vakantievilla van de Oranjes. De kamers zijn soms aan de kleine kant, maar allemaal net opgeknapt en ingericht met hardhouten hemelbedden en antiek meubilair. De koloniale grandeur viert hier hoogtij alsof Wilhelmina, die in olie en ingelijst in bladgoud aan de muur hangt, nog steeds koningin is. De ingang is aan de drukke Voorstraat, maar het sociale hotelleven speelt zich af op het terras aan de achterkant, waar je zo van een Creoolse lunch via het suikerwitte stadsstrand in de Caribische Zee duikt. Een 8.
Het aantal hotelbedden is beduidend kleiner dan op Sint Maarten, maar er is voor elk wat wils, van reuze luxueus via stil en afgelegen tot spotgoedkoop. In Marigot staan een paar aardige hotels op rij aan het stadsstrand, luxeresorts staan aan Orient Bay, en her en der vind je aan de een of andere verlaten baai een charmant pensionnetje. Onze favoriet verschuilt zich in de heuvels boven Grand Case: L’Esplanade (2pk va. € 185, www.lesplanade.com), een stijlvol boetiekhotel met kolossale kamers vol mahoniehouten hemelbedden en Balinees meubilair, en elk een terras met zeezicht als uit een prentenboek. Merveilleux. Een 9.

Uitgaan

Wie wil blijft in touw tot het tropisch ochtendgloren. Vooral rond Maho Bay gaan de bars laat door en daarna nemen casino’s en nachtclubs het over. Favoriet is Bliss, openluchtrestaurant-met-zeezicht bij dag en avond, ’s nachts hippe club onder de sterrenhemel. De aanpalende Sunset Beach Bar is de hotspot voor cocktails bij je zachtroze zonsondergang én om te zien hoe de razende vliegmachines van KLM en Air France rakelings over een zandstrand vol zonaanbidders scheren om de krappe landingsbaan te bereiken – oorverdovend en fascinerend. Een 8.
Een noemenswaardig uitgaansleven is er niet, daarvoor moet je naar Sint Maarten. Prima, want zo heb je hier als soundtrack louter het geruis van de Caribische Zee, wuivende palmbomen en het gezoem van een overvliegende kolibrie. Een 8.

Restaurants

De kunst is afgekeken bij de Franse buren, maar in Philipsburg valt uitstekend te eten. De keuken is veelal fusion of minstens internationaal, maar voor een snel broodje conch, een lokaal reuze populaire reuzenslak, of een uitgebreid bord vol verse vis op z’n Creools kun je naar Chesterfields aan de haven, en voor Franse specialiteiten als foie gras, kikkerbilletjes en slakken in soorten en maten naar L’Escargot in de Voorstraat. In de categorie ‘curieus’ valt Air Lekkerbek, een sympathiek eetcafé met Creoolse kaart en tafeltjes in een gestrand vliegtuig. Een 8.
Grand Case is de culinaire hoofdstad van de Cariben. Lolos, eenvoudige stalletjes aan de waterkant, serveren ribbetjes van de barbecue of verse vis – leuk voor een smakelijke en spotgoedkope lunch. ’s Avonds ga je er goed voor zitten, want dan wordt er deftig gedineerd met roodgekookte kreeft en koele champagne. Bijvoorbeeld bij Le Tastevin met een Bourgondische chef, een intens Frans menu en een wijnkaart waar geen eind aan komt. Een 9.

Stranden

Mooi zijn ze, maar stuk voor stuk te druk. Ook het laatste stille strandje, het bij nudisten en homo’s populaire en pittoreske Cupecoy Beach, wordt nu opgeslokt door een groot hotel. Bijkomend probleem is dat de stranden door stranderosie steeds smaller worden. Best getest: het afgelegen Dawn Beach met een strandbar voor een ijskoud Caribisch biertje, goudgeel zand alom en nog genoeg plek om je hotelhanddoekje uit te spreiden. Een 5.
Het meest bejubelde zand aan Franse kant is dat van Orient. Het grootste aanbod aan watersport, winkeltjes en beachbars en met drie kilometer het langste strand van het eiland, maar de locals snappen niet waarom toeristen hier in het hoogseizoen naast elkaar liggen als haringen in een tonnetje – ondanks de reputatie is het geen spectaculair strand. Friar’s Bay is dat wél. Bij een strandbarretje kun je terecht voor een Caribische cocktail, een lange lunch of een zonnebakbedje en parasol. Hier geniet je met je tenen in het zand van het kristalheldere zeewater – in alle rust. Een 8.

Natuur

Nee, natuur is er niet meer op Sint Maarten. Voor inheemse diersoorten moet je naar Sint Maarten Park, de grootste dierentuin van de Cariben, waar de dieren hun tropendagen slijten in kleine kooitjes. Een 3.
Het bergachtige binnenland is ruim en ongerept en biedt behalve het hoogste punt, Pic Paradis op 424 meter, ook een bescheiden regenwoud. Daarin staat Saint Martins leukste attractie: Loterie Farm (www.loteriefarm.net). Als Tarzan en Jane zwaai je via touwladders, scheerlijnen en lianen door een aan de natuur teruggegeven suikerplantage. Natuurgidsen nemen je aan het handje mee door het tropisch regenwoud, waar tussen de broodbomen, kapokstruiken en koningspalmen wasberen, stokstaartjes en aapjes wonen. Zelf op verkenningstocht kan ook, bijvoorbeeld al klauterend naar Chewbacca Rock voor een bezweet maar prachtig uitzicht op Saint Martin. Uitblazen in het biologische Hidden Forest Restaurant is warm aanbevolen. Een 8.

Erfgoed

Fort Amsterdam is een historische plek: hier verloor de Nederlands-koloniale hotshot Peter Stuyvesant in gevecht met de Spanjaarden zijn been. Van het fort is weinig over en doordat het schiereilandje nu bij een hotel hoort (Divi Little Bay), wordt het nauwelijks bezocht. Het overige koloniale erfgoed is gesneuveld onder het oprukkend toerisme. Een 2.
Fort Louis, in 1789 gebouwd door de Fransen om het eiland te behoeden voor Britse invasies, torent hoog boven Marigot uit. Beter bewaard dan Fort Amsterdam, met fiere vestingmuren en roestende kanonnen alom, maar niet het fort zelf is de grote attractie – dat is het puike panorama van de hoofdstad, de Caribische Zee en aan de horizon buureiland Anguilla. Een 7.

Activiteiten & excursies

Elk nadeel heeft z’n voordeel: het massatoerisme zorgt ervoor dat het activiteitenaanbod overweldigend is, en door de stevige concurrentie ook nog spotgoedkoop. Snorkel- en duiktripjes boek je voor een habbekrats en een halfuurtje jetskiën kost maar twintig dollar. Het leukste uitstapje is een boottocht op de Lord Sheffield (www.lordsheffield.com), een tallship van 24 meter, waarmee ontspannen langs de zuidkust wordt gezeild met een tussenstop om te snorkelen tussen de tropische vissen. Een 8.
Voor de kust ligt een beschermd zeereservaat met een trits onbewoonde bounty-eilandjes. Snorkeltochtjes voeren naar Tintamarre, voor het allermooiste strand van Saint Martin vaar je per veerbootje naar Ilet Pinel. Op het eilandje staan een bar en restaurant op het strand en verder valt er niks meer te doen dan niksdoen – met je tenen in het suikerwitte zand, al poedelend in het handwarme zeewater of bungelend in een hangmat tussen twee scheefgetrokken palmbomen. Een 8.

Eindcijfer

Een 5,7 – afgerond een 6. Hakken over de sloot.
Een 8. Saint Martin slaagt met vlag en wimpel.
Sint Maarten & Saint Martin Praktisch
Hoe kom je er?
KLM vliegt tweemaal per week rechtstreeks van Amsterdam naar Sint Maarten, retour va. € 850 all-in; www.klm.nl. CO2-compensatie kost € 37,50; www.greenseat.nl.
Beste periode
Lekker weertje in de winter, van december tot april, want minder warm met een verkoelende bries – maar dat hoogseizoen komt met bijbehorende drukte en dubbele prijzen. De rest van het jaar is het ook prachtig en een stuk stiller. In het orkaanseizoen, van juni tot november, is vooral de periode half augustus tot begin oktober te vermijden – afgezien van kans op orkanen valt er veel regen, is het onaangenaam broeierig en zijn hotels, winkels en restaurants veelal gesloten.
Lokaal vervoer
Het openbaar vervoer is onhandig, taxi’s zijn duur en dus is een huurauto de beste manier om het eiland te verkennen. Verhuurbedrijven zijn er volop, onder meer op het vliegveld. Reserveren aanbevolen in het hoogseizoen. De concurrentie is groot en de prijzen laag; reken voor een compact model op USD 100 per week.
Geldzaken
Sint Maarten: de Antilliaanse gulden (NAf) is de officiële munt, maar meer gangbaar is de Amerikaanse dollar – bij de geldautomaat kun je kiezen. Euro’s worden geaccepteerd, maar vaak tegen een ongunstige koers: 1-op-1. Saint Martin: wettig én gangbaar betaalmiddel is de euro. Ook met dollars kun je uit de voeten, aan guldens heb je hier niets.
Reisgids
Aardig is de Elmar Compact Gids Bovenwindse Eilanden (€ 12,50). Wil je ook andere Caribische eilanden bezoeken, dan is de Engelstalige, bijna duizend pagina’s dikkeRough Guide to the Caribbean (€ 23,95) een informatieve reisgenoot.
Informatie
Voor vertrek: Caribbean Tourism Organisation, tel. 0182-670244,www.doitcaribbean.nl, en Maison de la France, tel. 0900-1122332 (50 cpm),www.franceguide.com/nl. Ter plekke: VVV’tjes in Philipsburg en Marigot, www.st-maarten.com, www.st-martin.org.

Gratis nieuwsbrief
Wil jij mijn reisreportages gratis in je mailbox? Ik stuur je graag eens per kwartaal mijn nieuwsbrief.