Dronken Duitsers en brullende Britten verdringen elkaar op de stranden van Mallorca, maar pak een boemeltreintje door de bergen en je ziet een heel andere kant van dit vakantie-eiland. Zeven puike dagtrips vanuit hoofdstad Palma.
1. Cala kan zo op een ansicht
Cultuur en erfgoed is allemaal leuk en aardig, maar soms wil een mens ongeremd ontspannen. Geen betere plek daarvoor dan Cala Sant Vicenç. Onontdekt is het afgelegen vissersdorp allerminst; er staan een paar lelijke pakkethotels en in augustus is het ook hier druk – hoewel je heus geen Magaluf-achtige taferelen hoeft te verwachten. De rest van het jaar is het stil en oogstrelend.
Cala zou eigenlijk Las Calas moet heten; niet één maar vier beschutte baaitjes zijn er, allevier anders maar elk zo mooi dat ze zo op een ansicht kunnen. Cala Molins, Cala Clara en Cala Barques hebben elk mooie stranden van goudgeel zand en zijn omringd door restaurantterassen, van basic voor een snelle buffetlunch tot hip voor een bord vol verse vis. Alsof het zeezicht nog niet spectaculair genoeg is, zijn de baaitjes opgeleukt met een wirwar van uit de rotsen gehouwen trappetjes. Snorkelen kan zo vanaf het strand, er zijn waterfietsen, motorbootjes en kano’s te huur, plus ligbedjes en parasols om lekker languit te zonnebakken.
Tien minuten kuieren en je komt bij Cala Carbo, met een kiezelstrandje dat je op een zonnige nazomerdag zomaar voor jezelf hebt. Hier geen voorzieningen, maar neem een picknickmand met een koele fles cava mee, zoek een panoramisch plekje en je hebt de middag van je leven.
2. Afgelegen vijfsterrenparadijs Formentor
Mallorca’s meest afgelegen plek is meteen ook de mooiste. Op het schiereiland Formentor zijn de rotsen het ruigst, de bossen het borsteligst, de zandstranden het langst, de wegen het bochtigst, de ravijnen het diepst, de uitzichten het verst en de wandelpaden het dromerigst. Voor veel toeristen is Formentor niet meer dan een dagtrip per tourbus vanuit Palma, met Kodak-fotomomenten bij de Mirador des Colomer en de vuurtoren op de kaap. Dom, want je vermaakt je hier moeiteloos minstens een lang weekend.
Het enige hotel op Formentor is het oudste en beroemdste luxehotel van Mallorca. Hotel Formentor werd gebouwd in de jaren 20 door een steenrijke Argentijn voor zijn al even welgestelde vrienden – Winston Churchill, Charles Chaplin en Grace Kelly dartelden hier in het zwembad. De laatste decennia stond het afgelegen hotel te verpieteren en vielen de vijf sterren een voor een van de gevel. Maar onlangs werd het hotel door de Catalaanse keten Barceló in oude luister hersteld.
Een grand hotel als uit een prentenboek, pal aan een lang zandstrand met kraakhelder zeewater, omzoomd door rotsen en wuivende pijnbomen. In de hoteltuin is een enorm zwembad en er is keuze uit liefst zes restaurants. Sla je spaarvarken maar stuk, want een kamer met zeezicht kost hier al snel driehonderd euro en een suite het dubbele – eigenlijk een prikkie voor een vakantie in het paradijs.
3. Balearisch boemelen
Op het stationnetje van de Ferrocarril de Sóller wacht een chocoladebruin mahoniehouten treintje met glimmend gepoetste koperen toeters en bellen. De machinist, compleet met kleppet en krulsnor, trekt aan de stoomfluit, de al even ouderwets uitgedoste conducteur spoort treuzelende toeristen aan om voor te maken. Klim aan boord en je gaat honderd jaar terug in de tijd.
Al bijna honderd jaar boemelt deze teletijdmachine over een hobbelig smalspoor dwars door de Serra de Tramuntana van Palma naar Sóller. Bloed, zweet en tranen kostte het om het bergspoor aan te leggen, plus een paar mensenlevens. Maar het resultaat mag er wezen: piepend en krakend klimt het houten treintje over talloze bruggen en door vele tunnels van zeeniveau naar duizend meter om daarna via keerlussen en haarspeldbochten duizelingwekkend naar beneden te duikelen.
Sóller, een prachtdorp in een vruchtbare vallei vol palmen en pijnbomen en sinaasappelen en citroenen, is het eindpunt van de pretrit. Of toch niet: naast het jugendstilstationnetje staat een open houten trammetje klaar, dat rakelings langs zonovergoten sangriaterrassen, dwars door sinaasappelboomgaarden, vlak langs een blauwe baai, een strand vol zonaanbidders en een haven vol vissersbootjes naar het echte eindpunt boemelt: pittoresk Port de Sóller.
4. Sacraal logeren in Lluc
De heiligste plek van Mallorca is Lluc, een kloosterdorpje op een panoramische prachtplek. Het is de eindhalte van het pelgrimspad naar La Moreneta, een donkerbruin houten beeldje van de Heilige Maagd dat sinds de 13e eeuw omgeven is met wonderen. Ook eeuwenoud is het jongenskoor Els Blauets, dat hier dagelijks de sterren van de hemel zingt. Niet dat je er veel van te zien krijgt: in het kapelletje met de zwarte Maria staan wel duizend klikklakkende toeristen voor je neus en ook in de basiliek met koorknapen is het dringen geblazen. Drukke boel in Lluc.
Hier is de remedie: blijf logeren. Je eigen ‘cel’ in het klooster kost een habbekrats en is basic, maar niet spartaans. Na vijven heb je het klooster zomaar voor jezelf; zodra de tourbussen vertrokken zijn, is Lluc een en al gewijde rust en ruimte.
De basiliek is tot acht uur open en het wonderlijke Mariabeeldje is uitgebreid van dichtbij te bestuderen. Steek in alle rust op de binnenplaats een kaarsje op of wandel over het ‘Pad der Wonderen’ naar een foeilelijk kruis met wonderschoon uitzicht. Rond zonsondergang word je bezoek aan de botanische kloostertuin muzikaal begeleid door de engelenstemmen van oefenende koorknapen. Was je nog niet spiritueel, dan zou je het in Lluc zomaar worden. Maar alleen als je er een nachtje over wilt slapen.
5. Het klooster van Chopin
Schrijfster George Sand en componist Frédéric Chopin arriveerden in 1838 op het toen onbekende en exotische eiland Mallorca. Ze vonden een royaal onderkomen in het koninklijke kartuizerklooster van Valldemossa – het grote terras bood een meeslepend uitzicht op het glooiende landschap vol olijfbomen, palmen en cypressen en op de besneeuwde bergtoppen. Niks mis mee.
Maar hun reis naar het paradijs werd een nachtmerrie. In plaats van de beloofde milde mediterrane winter werd het stel onthaald op storm, mist, regen en vrieskou. De monnikencellen waarin ze woonden, waren reuze luxueus ingericht maar ook kil en vochtig. Sand lag overhoop met de lokale boerenbevolking, Chopins Pleyel-piano uit Parijs kwam maar niet, zijn bronchitis speelde op en hun relatie ging naar de knoppen. Na terugkeer in Frankrijk schreef Sand het van zich af in Een winter op Mallorca, het chagrijnigste boek ooit over een Balearisch eiland geschreven.
Gek genoeg ligt dat juist boek in grote stapels en alle talen op de toonbank, want dankzij Chopin en Sand groeide het kloosterdorp uit tot een van Mallorca’s grootste toeristentrekkers –met busladingen tegelijk worden de cellen van Chopin en Sand bewonderd. Dezelfde eilanders die zij omschreef als ‘onreine draken’, zijn niet te beroerd om nu een commercieel slaatje uit die ene barre winter te slaan. George Sand draait zich om in haar graf.
6. Het drakeneiland van Roodbaard
De bonkige piraat Roodbaard gebruikte het ruige Dragonera in de vuige middeleeuwen als uitvalsbasis voor bloedige plundertochten op Mallorca en Menorca. Naar het schijnt waart zijn geest hier nog rond. Wie weet is dat de reden dat het, tegen alle Mallorcaanse natuurwetten in, danig begint te spoken zodra wij voet aan wal zetten op het ‘Drakeneiland’.
Zelfs bij miezerig weer is dit mini-eiland voor de zuidwestelijkste punt van Mallorca een natuurwalhalla van jewelste. Het onbewoonde eiland, waarvan de vorm met veel fantasie inderdaad wel wat wegheeft van een uitgetelde draak, vormt met drie andere vlekjes op de kaart het beschermde Parc Natural de sa Dragonera. Met vier bij één kilometer is Dragonera klein genoeg om niet te verdwalen en groot genoeg om te dwalen van de ene naar de andere vuurtoren. Of bedwing voor een puik panorama de 353 meter hoge top van de Puig de Na Popia.
Lukraak ronddolen is er niet bij; parkwachters hebben vier routes uitgestippeld, variërend in lengte van een halfuurtje kuieren tot drie uur klauteren over de kalkstenen rotsen. De rest van het eiland is spergebied – daar wonen de Eleonora’s valk en bedreigde Audouin’s meeuw, plus een ondersoort van de Balearenhagedis met blauwe buik, die alleen hier leeft en nergens anders ter wereld. Ook de onderwaterwereld is geweldig: daar duik je tussen de barracuda’s, roggen, murenen, octopussen en dolfijnen.
7. Jetset on the rocks in Deià
Zonder Robert Graves was Deià nu een doodgewoon lodderig Balearisch bergdorp geweest. Maar de Britse dichter en schrijver van I, Claudius kwam wél, met een stoet van minaressen, muzes en artistieke vrienden als Ava Gardner, Alec Guinness en Peter Ustinov in zijn kielzog. Sindsdien is Deià hét jetsetoord van Mallorca, compleet met sterrenrestaurants en luxehotels, en chique optrekjes op de rotsen met zeezicht voor beroemde inwoners als Michael Douglas, Richard Branson, Claudia Schiffer en Mick Jagger.
Deià is dan ook een plaatje: hoog op een heuvel boven olijf- en wijngaarden en omringd door de majestueuze toppen van de Serra de Tramuntana. Steile kronkelstraatjes worden geflankeerd door kunstenaarsateliers in honingkleurige stenen huisjes in Mallorcaanse stijl en in de weelderige tuin van vijfsterrenhotel La Residencia is het bij een koel wijntje fijn uitblazen na een inspannende of ontspannende bergwandeling; respectievelijk naar Llucalcari, het dorpje waar Picasso een tijdje woonde en werkte, of het al even pittoreske Cala de Deià, zeg maar Deià aan Zee.
Eén probleempje maar: ruimte is schaars in het tegen de bergwand opgebouwde Deià. Die vloek is eigenlijk een zegen: met de auto is het schier onmogelijk om een parkeerplaats te vinden en sightseeingbussen mogen hier niet stoppen. Veel toeristen mijden Deià daarom, waardoor het bergdorp een oase van rust is. Maar wel een oase vol celebrities.